Zoals reeds aangehaald in een vorige blogpost is een dampopen muuropbouw belangrijk: het laat vocht geen kans de skeletmuur negatief te beinvloeden.  Laat ons voor deze post even doorgaan op de gehele muuropbouw.  Als voorbeeld gebruiken we hier onze eigen muuropbouw maar merk op dat deze niet de énige mogelijke is.  Afhankelijk van je budget, je noden en wensen, je aandacht voor ecologische aspecten, … zal je mogelijk afwijken van wat hier omschreven staat.  (dikte buitenschil, type isolatie, dikte van technische spouw, gebruikte houtsoort, …)

Beginnen bij het begin: basis van de houtskelet

Een houtskeletbouw muur moet voldoende draagkrachtig zijn om de stabiliteit van de woning te kunnen waarborgen.  De structuur die hiervoor zorgt is een raamwerk-kaderwerk van houten stijlen en regels met daarop een OSB-beplating.

De tekening toont een deel van zulke muur en ik liet bewust een deel paneel weg om opbouw duidelijk zichtbaar te maken.  De stijlen die je ziet zijn 45mm breed en 140 mm “diep”.

De diepte van deze stijlen zal onder meer afhangen van het gewenste isolatiepeil.  (In ons geval 14 cm in de binnenkant van de buitenmuur.)

Op elke vier stijlen ligt een OSB plaat met een dikte van 11 mm.  Dit verleent de nodige stabiliteit en stijfheid aan het skelet.  Elke plaat is 1200 mm breed (1 meter 20 cm).  De OSB platen zitten aan de binnenzijde van de muur.  (Bekijk de tekening dus als een muuropbouw gekeken van binnen naar buiten.)

Tussen de houten stijlen, komt isolatie.

In ons geval gaat het hier over een ecosewol, maar men zou hier eveneens een rockwool kunnen toepassen of de skelet achteraf inblazen met zogenaamde “cellulose vlokken”.  (Een soort van papiersnippers die een isolerende werking hebben en als aangenaam effect ook de “warmtedoorslag” verminderen zodat de woning in de zomer gemakkelijker koel te houden is – cellulose heeft echter een mindere U-waarde en isoleert dus minder goed.)

Een Dampopen Buitenschil

Om eventuele waterdamp de kans te geven naar buiten te kunnen werken we aan de buitenzijde van de skelet met een damp-open materiaal.  In ons geval: Celit.

Deze Celit 3D plaat werkt als een dampopen afscherming terwijl het eveneens een isolerende werking heeft.  Indien dit materiaal wordt blootgesteld aan vocht, zal het dit opnemen, maar ook onmiddellijk terug afgeven op het moment dat de omstandigheden dit toelaten.  (Als de zon terug even schijnt bijvoorbeeld.)

Aan de buitenzijde beslisten we nog een extra laag isolatie (ecosewol) aan te brengen bovenop deze Celit.  (Niet weergegeven op de tekening.)  Dit is mogelijk omdat ook ecose een dampopen materiaal is.  Wat echter niet goed zou zijn is om hier te werken met een PUR plaat of dergelijke.  (Kijk naar het dampdiffusieweerstandsgetal als indicatie voor dampopenheid van een materiaal.)

En het dampscherm of damprem?

Herinner je dat je (ondanks je dampopen structuur) steeds probeert te verhinderen dat waterdamp van binnenuit in je buitenschil kan dringen.  Verder tracht je steeds luchtdicht te werken.  (Immers: als je luchtlekken hebt in je buitenschil, dan zal hierlangs ook opgewarmde lucht aan het beschermde volume ontsnappen.  Deze lucht heb je dan voor niets opgewarmt en daarmee maak je enkel je energieleverancier blij.)  Vandaar: een dampscherm!

Het dampscherm in de opbouw zoals hier beschreven zijn de OSB platen zélf.  Deze OSB platen zitten immers aan de binnenzijde van de skeletmuur en dus zijn ze ideaal geplaatst om je luchtdichting en dampdichting te verzorgen.  Ware het niet …

De buitenmuur bestaat niet uit één OSB plaat.  De platen zijn elk 1m 20cm breed en dus zullen er “naden” zijn tussen de verschillende platen.  Elk van deze naden vormt een luchtlek.  Deze luchtlekken voorkom je door ze zorgvuldig af te tapen met daarvoor gespecialiseerd materiaal.  (Een luchtdichtingstape.)

Op de tekening zie je drie OSB platen met twee naden.  Elk van deze naden wordt afgetaped.

In de plaats van te werken met OSB als materiaal kan je ook opteren voor Spano-plaat.  Daar waar het bewezen werd dat OSB nog niet volledig 100% luchtdicht is, zijn soorten van Spano dit immers wel.  Onze doelstelling is een luchtdichting te bekomen met een n50-waarde kleiner dan 1, wat zinvol is in kader van bouwen van een lage-energie woning.  De passiefhuis norm voor luchtdichting is nog iets strenger met een n50-waarde van kleiner dan 0,6.  In dat laatste geval is het zinvol om bijvoorbeeld met Spano te werken.  (Aan alles hangt immers een prijskaartje.)  Onze beoogde n50 < 1 zou haalbaar moeten zijn met OSB als uitstijvingsplaat.

Geen gaatjes meer dus… vandaar een Technische Spouw

We zijn nu zover dat onze skelet 1) luchtdicht is en 2) dampopen is naar buiten toe.  Perfect.  Ware het niet dat we hier en daar ook nog wel een stopcontact willen  en dat deze plaatsen zonder een gaatje te maken in onze OSB is niet evident zou zijn.  Elke doorboring van je buitenschil zal een meetbare impact hebben op je luchtdichting.  Met andere woorden: not done.  Afblijven.

De oplossing om je luchtdichting te houden is om te werken met een “techniche spouw” of “leidingspouw”.  Dit is een voorzetwand waarin je bewust de plaats creëert om technische leidingen (electriciteit, sanitair, contactdozen, …) in te voorzien.

Om zulke technische spouw te creëren worden er houten stijlen van 45mm op 45 mm geplaatst om de 355 mm.  (Hart op hart afstand van de stijlen is 40 cm).  Je zal misschien opmerken dat deze stijlen nét op de plaats komen van de luchtdichtingstape.  Dit is niet erg.  (Ze zullen de tape immers aandrukken en goed op zijn plaats houden.)

Als we dan toch met een technische spouw werken kunnen we deze net zo goed ook isoleren.

Afwerking aan de binnenkant van de houtskelet

Aangezien we moeilijk de isolatie kunnen schilderen in de technische spouw, wordt deze verder afgewerkt met een OSB plaat en een gipsplaat-afwerking erop.

Hoewel gipsplaten op zich met het juiste bevestigingsmateriaal best wel wat gewicht kan verdragen (denk aan het ophangen van een kast, een tv, …) opteerden we er toch voor om achter de gyproc afwerking nog te werken met een extra OSB plaat.  Deze plaat geeft nog een extra versteviging en laat toe zwaardere lasten gemakkelijk op te hangen.

Onze uiteindelijke muuropbouw ziet er nu als volgt uit: